Chất lượng nguồn nước uống luôn là một trong những yếu tố hàng đầu quyết định đến sự an toàn sức khỏe của mọi người. Tỷ lệ nguồn nước nhiễm vi khuẩn, đặc biệt là vi khuẩn Coliform ở Việt Nam khá cao. Hàm lượng vi khuẩn Coliform trong nước là một trong những yếu tố quan trọng dùng để đánh giá mức độ ô nhiễm nguồn nước.
Vi khuẩn Coliform là gì?
Vi khuẩn Coliform được định nghĩa là Vi khuẩn Gram âm hình que không có nội bào tử và là vi khuẩn di chuyển được hoặc không di chuyển được. Coliform có thể tồn tại trong nhiều môi trường khác nhau như đất, nước (nước sinh hoạt, nước uống, nước nuôi trồng thủy sản), trong thức ăn và chất thải của động vật và cả hệ tiêu hóa của con người. Đây chính là thủ phạm gây nhiều bệnh nguy hiểm trên hệ tiêu hóa như tiêu chảy, mất nước dẫn tới suy thận, thậm chí là tử vong.
Coliform là một loại vi khuẩn rất quen thuộc trong lĩnh vực xử lý nước sinh hoạt và nước uống cho con người. Con người căn cứ vào số lượng Coliform trong nước để đánh giá mức độ ô nhiễm của nước. Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hàm lượng vi khuẩn Coliform trong nước như sau:
- Trong nước ăn uống (QCVN 01:2009/BYT): Hàm lượng Coliform tổng số là 0 vi khuẩn/100ml;
- Trong nước sinh hoạt (QCVN 02:2009/BYT): Hàm lượng Coliform tổng số được cho phép là 50 vi khuẩn/100ml;
- Trong nước thải công nghiệp (QCVN 40:2011/BTNMT): Hàm lượng Coliform được cho phép là 3000 mg/l đối với nước thải loại A và 5000 mg/l đối với nước thải loại B.
Biểu hiện khi cơ thể nhiễm vi khuẩn Coliform
Quá trình ủ bệnh sau nhiễm Coliform thường là 3 – 4 ngày. Đến khi phát bệnh, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng không rõ ràng như: tiêu chảy nhẹ, tiêu chảy ngắt quãng, mệt mỏi, sốt… Triệu chứng bệnh không đặc hiệu nên dễ nhầm lẫn với các bệnh khác.
Mối nguy hại đến từ vi khuẩn Coliform
Coliform có thể gây ra các rối loạn tạo nên chứng tiêu chảy gây mất nước, rối loạn máu, suy thận hay thậm chí là tử vong. Sự nguy hại của loại vi khuẩn này càng nghiêm trọng hơn ở người già và trẻ em do đây là những đối tượng có sức đề kháng yếu. Trong khi đó, các triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng, chủ yếu là tiêu chảy và sốt nên người bệnh thường chủ quan bỏ qua. Việc này làm lỡ cơ hội điều trị bệnh kịp thời từ giai đoạn sớm.
Nguyên nhân tồn tại vi khuẩn Coliform trong nước
- Nước mưa chưa qua xử lý
- Các nhà máy xử lý nước sinh hoạt chưa xử lý triệt để vi khuẩn Coliform
- Nguồn nước giếng chưa xử lý vì nguồn cung cấp nước giếng chính là các mạch nước ngầm đã bị ngấm vi khuẩn Coliform
- Nước máy nhiễm khuẩn Coliform do chảy qua các đường ống cũ, bị gỉ sét do thời gian sử dụng quá dài
- Xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải công nghiệp và phân động vật không đúng cách, không đúng quy trình chuẩn khiến cho chất thải có chứa vi khuẩn Coliform ngấm vào lòng đất, thấm vào các mạch nước ngầm và khiến nguồn nước bị nhiễm khuẩn Coliform
Làm sao biết có vi khuẩn Coliform trong nước
- Kiểm tra hàm lượng vi khuẩn trong nước định kỳ 6 tháng/lần;
- Kiểm tra thường xuyên hơn nếu nước sinh hoạt có những biến đổi về màu sắc hay mùi vị.
Cách xử lý vi khuẩn Coliform trong nước uống
- Nên kiểm tra nước thường xuyên để phát hiện sự tồn tại của vi khuẩn Coliform trong nước
- Nếu nước giếng, nước ngầm bị nhiễm vi khuẩn Coliform với hàm lượng vượt mức cho phép thì cần sử dụng các biện pháp xử lý nước như dùng máy lọc nước để lọc sạch nước hoàn toàn
- Khử trùng nước sinh hoạt bằng clo, ozon, tia cực tím
- Chỉ uống nước đun sôi để nguội hay nước lọc qua bình lọc nước, máy lọc nước